बाँके फागुन २६ गते । आजदेखि होली सुरु भएको छ । नेपालमा होली दुई दिन मनाइन्छ । आज हिमाली तथा पहाडी जिल्लामा र भोली तराईका जिल्लामा होली मनाईदै छ । तर अघिल्ला बर्षजस्तो होलीको रौनकता यसबर्ष छैन् । चीनबाट फैलिएको कोरानाको जोखिमका कारण यसपाली भेला भएर होली मनाउने अवस्था छैन् ।
ठूला सभा समारोह, भेला तथा कार्यक्रम गर्न रोक लगाएको सरकारले सामुहिक रुपमा होली नखेल्न, भीडभाड गर्ने तथा लोला पानी हाल्ने काम नगर्न सबैसँग अनुरोध गरेको छ । त्यसैले पनि होलीले उत्साहीत बनाएको देखिदैन् । दुई दिनसम्म होली मनाइने नेपालगन्जको त्रिभुवन चोकदेखि त्रिवेणी मोडसम्मको क्षेत्रमा भने रङ, पिचकारी र लोलाको बजार नै स्थापना गरिएको छ।
व्यापारीहरु भन्छन् कोरोनाको कारण अघिल्लो बर्षजस्तो व्यवसाय छैन्। बसन्त ऋतुको आगमनसँगै आपसी मेलमिलाप र सद्भावनाको सन्देश लिई आउने फागु पर्व आज परम्परागत रूपमा विभिन्न रङ र लोला खेली मनाउने परम्परा छ । त्रेता युगमा दैत्यराज हीरण्यकश्यपुले विष्णुभक्त आफ्ना पुत्र प्रह्लादलाई मार्ने उद्देश्यले ब्रह्माबाट आगोले छुन नसक्ने वरदान पाएकी आफ्नी बहिनी होलिकालाई प्रह्लादका साथ दन्किरहेको आगोमा पस्न लगाउँदा होलिका आफैँ भष्म भएकी तर भक्त प्रह्लादलाई आगोले छुन नसकेको कथा यो पर्वसँग जोडिएको छ ।
त्यसै बेलादेखि शक्तिको दुरुपयोग गर्ने पापी प्रवृत्तिकी प्रतीक बनेकी होलिका मारिएको उपलक्ष्यमा होली ९फागु० खेल्ने परम्परा चलेको मानिन्छ । यसैगरी द्वापरयुगमा श्रीकृष्ण भगवान्लाई मार्न कंशद्वारा पठाइएकी राक्षसनी पुतनाले आफ्नो विष दलिएको स्तन चुसाउन लाग्दा असफल भई मारिइन् । उनलाई व्रजवासीले जलाई फागु महोत्सव मनाउने परम्परा चलेको पनि धर्मग्रन्थमा उल्लेख छ । तराईमा भने मङ्गलबार होली मनाइँदै छ ।
Discussion about this post