बाँके मंसिर २६ गते ।
यस वर्षको चिसो बढेसँगै जनजीवन प्रभावित हुन थालेको छ । केही दिन अघिको हल्का वर्षाका कारण बाँकेमा ह्वात्तै चिसो बढेको छ । पश्चिमी बायुको प्रभावका कारण मौसममा आएको परिवर्तनले ह्वात्तै चिसो बढेको हो । सोमवार बाँकेको तापक्रम न्यूनतम ९.६ डिग्री सेल्सियस र अधिकतम २४.२ डिग्री सेल्सियस मापन गरिएको छ ।
बाँकेमा चार दिन यता विहान कुहिरो र हुस्सु लाग्ने गरेको छ । तापक्रम घट्ने दर दैनिकरुपमा जारी रहने जल तथा मौसम विज्ञान कार्यालय कोहलपुरले जनाएको छ । चिसोबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित गरिब, दलित तथा विपन्न समुदायसँगै जेष्ठ नागरिक, गर्भवती तथा सुत्केरी, बालबालिका र अपांगता भएका व्यक्तिहरु हुने गर्दछन् । राप्तीसोनारी गाउँपालिकाका प्रमुख तप्तबहादुर पौडेलले चिसोबाट हुन सक्ने सम्भावित जोखिम न्यूनीकरणका लागि पालिका तयारी अवस्थामा रहेको बताए ।
‘कोही पनि मानिसको जाडोबाट ज्यान नजाने गरी तयारी गर्न वडालाई पनि निर्देशन दिएका छौँ उनले भने–‘यस पटक पालिकाले पनि राम्रो तयारी गरेको छ ।’ पालिकाले विपद पूर्व प्रतिकार्य योजना नै बनाएको छ । विशेषगरी राप्तीसोनारी बाढी र डुवानको उच्च जोखिम पालिका हो ।
प्रतिकार्य योजनामा पनि यसैलाई प्राथमिकतामा राखेर योजना बनाइएको छ । तथापी चिसोबाट पनि नागरिकलाई सुरक्षित राख्न पालिका तयारी अवस्थामा रहेको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत ओमप्रकाश देवकोटाले बताए । ‘खासगरी विपन्न तथा गरिव नागरिकहरु चिसोको मारमा पर्ने गर्छन् उनी भन्छन्–‘जोखिममा रहेका नागरिकका लागि कम्वल लगायतको न्यानो कपडा तयारी अवस्थामा राखिएको छ । आवश्यकता र प्राथमिकताको आधारमा वितरण गरिन्छ ।’ पालिकाले विपद व्यवस्थापनका लागि चालू आर्थिक वर्षमा ७५ लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको छ ।
शितलहर र चिसो अत्यधिक बढे दाउरा वितरणको योजनामा समेत पालिका रहेको सूचना अधिकारी जीवन न्यौपानेले बताए । ‘विगतमा पनि शितलहरको समयमा पालिकाले दाउरा वितरण गरेको थियो उनले भने–‘चिसो थप बढ्दै गए र शितलहर सुरु भए यो पटक पनि दाउरा वितरणको योजना पनि पालिकाको छ ।’ उनले चिसोमा बालबालिकाहरु बढी प्रभावित हुने भएकाले विद्यालय समेत बन्द गर्नुपर्ने अवस्था आउन सक्ने उल्लेख गरे । टिनका छाना भएका विद्यालयमा बालबालिकालाई अध्ययन गर्न गाह्रो हुने भएकाले विद्यालय बन्द गर्ने गरिएको उनले सुनाए ।
चिसोबाट बच्नका लागि सर्वसाधारणले पनि सावधानी अपनाएर बस्नुपर्ने स्वास्थ्यकर्मीहरु बताउँछन् । जाडोमा ढोका थुनेर कोइला, हिटर वा ग्याँस बालेर नबस्न पालिकाका स्वास्थ्य शाखा प्रमुख देवेन्द्र केसीले सुझाव दिए । गर्भवती, नवजात शिशु र वृद्धवृद्धालाई चिसोले बढी समस्या पार्ने भएकाले विशेष ख्याल गर्न पनि उनले सर्वसाधारणलाई सुझाव दिए ।
केसीले जाडोमा घुर ताप्दा धुवाँले निस्सासिएर पनि ज्यान जानसक्ने र आगो नभिभाइ सुत्दा रातको समयमा आगलागी हुनसक्ने जोखिम पनि हुने हुँदा सर्वसाधारणलाई सचेत गराउनु पर्ने बताए । चिसोबाट बच्नका लागि न्यानो हुने लुगा लगाउन, तातो झोल खानेकुरा खान र जाडोमा बाहिर ननिस्कन उनले सुझाव दिएका छन् । केसीले चिसो हावामा बाहिर ननिस्कने, निस्कनै परे न्यानो कपडाले जिउ पूरै ढाकेरमात्रै बाहिर जाने, झोल प्रशस्त खानुपर्ने सुझाव दिए ।
Discussion about this post