भिम पौडेल बाँके कार्तिक ४ गते । बाँके मा बढ्दै गयको फौजी किराको बिषयमा राप्ती सोनारीका गाउँ पालीका वडा नम्बर ७ मा प्रतिनिधि सभा सदस्य महेश्वर गहतराज अथक ,जिल्ला प्रशासन कार्यालय बाँके का प्रमुख कुमार बहादुर खड्का, जिल्ला कृषी ज्ञान केन्द्र का प्रमुख सागर ढकाल तथा प्रबिधिक ले अति प्रभावित क्षेत्रको अवलोकन तथा छलफल गरेका छन ।
कृषि ज्ञान केन्द्र बाँकेका अनुसार जिल्लाका राप्तीसोनारी गाउँपालिकाको वडा नं. ३, ४, ५, ६ र ७ मा, डुडुवा गाउँपालिकाको वडा नं. ४, ५ र ६ मा तथा नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकाको वडा नं. १९ मा फौजी किराले धान काटेर नोक्सानी पुराएको छ ।
घर भित्र्याउने बेलाको धानबालीमा फौजी किराको प्रकोप देखिएपछि चिन्तित भएका किसानहरुलाई फौजिकिराको प्रकोपबाट आफ्नो खेती जोगाउन के गर्न सकिन्छ भन्दै अनुगमन टोली ले सबैलाई समयमै सचेत रहन समेत आग्रह गरीयको छ ।
यसैक्रममा जिल्ला कृषी ज्ञान केन्द्र का प्रमुख ले यो समस्या बिकराल हुदै गयको र समयमा यसलाइ समधान गर्न नसके यो बर्ष धान उत्पादन मा ठुलो नोक्सानी हुने बताए । यहिले सम्म को प्ररम्भिक अध्ययन अनुसार १७ हजार हेक्टर जमिनमा सो किरा को प्रकोप देखियको र ३० प्रतिशत भन्दा बढी धान उत्पादन मा कमी आउने जनाए यदि यो समस्या समाधान मा पहल गर्न नसके यो संख्या बढने भने पक्कै छ । कृषी ज्ञान केन्द्र का प्रबिधिक बशिस्ठ आचार्य ले कृषकहरुलाई खेतमै गयर यस्को समस्या समाधान का बारेमा बताएका छन ।
उनले भने फौजी किरा बाट बच्न कृषी बिग्य बाट सहल्लाह लियर औषधि छर्न, धान काटी सके पछि तुरुन्तै उठायर खुला आगनमा सफा गरेर राख्न ,नकाटेको घान भय प्रकोप बढ्न नदिन मट्टीतेल, खरानी लगायत चिजले लक्षमण रेखा बनाउन र लार्भा नस्ट गर्न धान काटी सके पछि तुरुन्तै ट्याक्टर ले जोतेर खेतमा पानि तल्याउने समेत अनुरोध गरेका छन ।
यो किराले धान बाली मा मात्र नभयर अन्य बालि हरु मकै, गहु, मसुरो,चना आदी बालीहरुमा पनि आक्रमण गर्ने गर्द छ । यो किराले भदौ देखी अशोज कातिक सम्म बढी देखीने यो किरा को अन्डा अबस्था, लार्भा अबस्था, अस्थिर अबस्था र पुतली अबस्था हुने भय पनि लार्भा अबस्था ले बढी क्षेती पुर्याउने गर्दछ ।लार्भा दिन भरी तल जरा मा बस्ने र रातिमा माथी गयर धानको बाला काट्ने गर्दछ ।
राप्ति सोनारीका लगायत बिभिन्न ठाउँ मा बढ्दै गयको यो प्रकोप ले किसान हरु लाइ पुर्याको क्षेती लाइ राज्यले पनि केही राहत दिनु पर्ने र किसान हरु लाई यो प्रकोप बाट बचाउन आफुले कृषी मन्त्री लाई ध्यान आकर्षण गरायको र सरकार लाई पनि तत्काल गम्भीर भयर यो समस्या समाधान का लागी पहल गर्ने प्रतिनिधि सभा सदस्य महेश्वर गहतराज ले जनाए उहाले कृषक हरुलाई हौसला दिदै राज्य बाट कृषक को मेहनत खेर जान नदिने र उचित राहतको पहल गर्ने बचन समेत दियका छन ।
कृषकहरुले यो फौजी किराको कारणले यसपाली धानबाली नोक्सान भय पछि उचित पहल गर्न जिल्ला प्रशासन कार्यालय तथा कृषि ज्ञान केन्द्र तथा माननिय लाई अनुरोध गरेका थिएँ ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय बाँके का प्रमुख कुमार खड्काले जिल्लामा कृषी संग समन्ध राखेका सबै निकाय हरुलाइ यो किरा को प्रकोपले पुर्याको उचित डाटा निकाली समयमै समाधान गर्न आफुले सम्बन्धित निकाय मा ध्यानआकर्षण गर्ने जनाए ।
फौजी किराको प्रकोप देखिन थालेपछि स्थानीय तह र कृषि ज्ञान केन्द्रले नियन्त्रणका लागि प्रयास गरिरहेको जनाएका छन् । फौजी किरा फैलने क्रम बढ्दै गएकाले नियन्त्रण गर्न कठिनाई भइरहेको ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।
Discussion about this post