बाँके कात्तिक ३० गते ।
बाँकेमा सशस्त्र प्रहरी वल ‘रक्षक नै भक्षक’ बनेको छ । नेपाल–भारत सीमा अन्तरगत कुल ६६ किलोमिटर खुला सिमानामा हुने अवैध धन्दा रोक्न सरकारले सशस्त्र प्रहरीलाई खटाएको छ, तर सुरक्षाकर्मी स्वयम अवैध असुली धन्दामा लागेका छन् । भारतसँग खुला सीमाना रहेको बाँकेमा मुख्य नाका बाहेक भित्रि नाकाबाट पनि अवैधरुपमा मालसामान तस्करी हुँदै आएको छ ।
तस्करहरुले सानो परिमाणमा भरिया मार्फत भन्सार छली गरेर बाँकेका विभिन्न क्षेत्रमा भण्डारण गर्ने र एकमुष्ठ विभिन्न जिल्ला पठाउने गरेको तथ्य अनलाइन खोजखवरले पाएको छ ।
नाकामा हुने तस्करी नियन्त्रण गर्न खटिएको सशस्त्र प्रहरी भारतबाट अवैध रुपमा सामान ओसार पसार गर्ने तस्करहरुलाई सुरक्षा दिएर गन्तब्यसम्म पुग्न सहयोग गरिरहेको छ । नाकाको पुर्ब–पश्चिमतिरको क्षेत्रबाट भारतबाट तस्करसँग मिलेर सशस्त्र प्रहरी एसपीको निर्देशनमा मातहतको सशस्त्र प्रहरीले सहयोग अवैध सामान ओसार्नेलाई सहयोग गर्दै आएका छन् ।
सशस्त्र प्रहरीकै मिलेमतोमा दैनिकरुपमा ठूलो परिमाणमा भन्सार छलेर अवैध सामान भित्र्याउँदा राज्यको करोडौं राजश्व गुमिरहेको छ । सशस्त्र प्रहरी र भन्सारका कर्मचारी असुली धन्दामा लाग्दा तस्करहरु खुलेआम अवैध सामान भित्र्याउन सफल भएका छन् ।
स्रोतले दिएको जानकारी अनुसार सशस्त्र प्रहरीका घुमुवा असई सोमराज शर्मालाई एसपी रमेश विक्रम शाहीको आर्शिवाद रहेको छ । उनकै आश्वासन पाएर असई शर्माले नाकामा ब्रम्ह लुट मच्चाएका छन् । ‘असई शर्माले तस्करसँग मिलेर ब्रम्हलुट मचाउँछन् । तस्करसँग हाकाहाकी रकमको वार्गेनिङ गरेको प्रत्यक्ष देख्न सकिन्छ,’ एक प्रत्यक्षदर्शीले अनलाइन खोजखवरलाई भने ।
नाकामा सशस्त्रको गतिविधि देख्दा सरकारले सशस्त्र प्रहरीलाई नाकामा अवैध चोरी पैठारी नियन्त्रण गर्न नभई असुलीका लागि खटाइएको हो जस्तो लाग्छ । सशस्त्रको असुली धन्दाबारे एकजना तस्कर भन्छन्, ‘सशस्त्रलाई हामीले मोटो रकम दिएर सामान ओसारपसार गर्ने गरेको छौं । सशस्त्रसँग लाइन नमिले सियो पनि नेपाल छिराउन सकिदैन,’ तस्कर भन्छन्, ‘तलदेखि माथिसम्मलाई घुमुवा सोमराज शर्मा मार्फत मोटो रकम दिने गरेका छौँ । रकम नदिएर यति धेरै सामन कहाँ छिराउँन सकिन्छ हजुर ।’
तस्करहरुले तस्करीको सामान जमुनाह, जैसपुर, टंकपसरी, पिप्रहवामा भण्डारण गरेर दिउँसो र रातीको समयमा नेपालगन्ज ल्याउने गरेका छन् । तस्करहरुले भरियाको प्रयोग गरेर अवैध सामान भण्डारण गर्ने र रातीको समयमा ठूला सवारी साधानमार्फत अन्य जिल्ला पठाउने गरेको तस्कर स्वयम बताउँछन् ।
सशस्त्रका माथिल्लो निकायलाई महिनावारी र तल्लो दर्जालाई सामानको अवस्था र मूल्य हेरेर पाँच सयदेखि एक हजार रुपैयाँसम्म लाइन दिने गरिएको तस्करहरुको भनाई छ । एसपी शाहीलाई भने महिनावारी मोटो रकम जाने गरेको स्रोत बताउँछ ।
प्रत्येक साइकल र मोटरसाइकलमा ल्याउने सामानको ड्युटीमा खटिने सशस्त्र प्रहरीलाई पाँच सयदेखि एक हजार रुपैयाँ दिएर तस्करहरुले ठूलो परिमाणमा अवैध सामान भित्र्याउने गरेका छन् । जमुनाह, जैसपुर बढैया साईगाउँ, खडैचा, हिरमिनिया विओपी पोष्टबाट ड्यूटीमा खटिने सशस्त्रका जवानदेखि सईसम्म अवैध असुली धन्दामा लागेका छन् ।
तस्करहरुले कपडा, लेडिज शुट, हार्डवेयर, आटो पार्टस, चिनी, खाद्यान, रजनीगन्धा, तुलसी, सुपर पावर, सूर्तिजन्य पदार्थ, बिजुली बत्तीको सामान, टायल लगायतका सामान राजस्व छलेर अवैध रुपमा भित्र्याउने गरेका छन् ।
संघीय सरकारकै निर्देशनमा सशस्त्र प्रहरीले नाकामा हुने अवैध चोरी तस्करी रोक्न ठाउँठाउँमा विओपी पोष्ट स्थापना गरेको छ । आयात–निर्यातलाई ब्यवस्थित वनाउन सिमा नाकामा भन्सार कार्यालय राखिएका छन् । सिमाको सुरक्षा तथा चोरी तस्करी नियन्त्रण गर्नकै लागि सशस्त्र प्रहरी खटाइएका छन् ।
अझ पछिल्लो समयमा सशस्त्र प्रहरीका बोर्डर आउट पोष्ट (बिओपी) थप्ने क्रम जारी नै छ । बाँकेमा मात्रै ८ वटा यस्ता पोष्टहरु छन् । रात दिन गस्ती भइरहेको पनि सशस्त्र बताउँछ । तर उनीहरुको गस्ती भने तस्करको सुरक्षाका लागि हुने गरेको देखिएको छ । सशस्त्र प्रहरी राज्यप्रति असहयोगी र तस्करमैत्री भइदिँदा राजस्व संकलन खस्किएको छ ।
तरस्करहरुले नेपालबाट भारततर्फ पनि सामान लैजाने गरेका छन् । नेपालबाट केराउ, जडिबुटी, सुपारी लगायतका सामान भारत लैजाने गरेको पाइन्छ । जाउआउका लागि पाँच सयदेखि एक हजार रुपैयाँ ड्यूटीमा रहेका सशस्त्रलाई बुझाउने गरेको तस्करले बताउँछन् । एसपीदेखि बिओपी इन्चार्जलाई महिनावारी लाखौं रुपैयाँ बुझाउने गरेका छन् ।
भारतबाट तस्करी गरि ल्याइएको भन्सार छलीको अवैध सामान चर्को मूल्यमा बाँकेसहित बर्दिया, सुर्खेत, जुम्ला, दाङ काठमाडौं लगायतका पहाडी जिल्लाहरुमा सप्लाई गरिन्छ । जसका कारण राज्य कोषमा जम्मा हुने ठूलो रकम सशस्त्रको पोल्टामा पर्दै आएको छ ।
भारतबाट नेपाल सामान छिराउन तस्करहरुले भारतीय एसएसबी र पुलिसलाई महिनावारी लाखौं रुपैयाँ बुझाउने गरेको स्रोतले बताउँछ । सशस्त्र प्रहरी र भन्सार कर्मचारीको मिलेमतोमा हुने अवैध तस्करी रोक्न गृहमन्त्रीको प्रभावकारी भूमिका देखिएको छैन । सशस्त्र प्रहरीको अवैध असुलीबारे संचार माध्यममा छ्यापछ्याप्ती समाचार आउँदा समेत गृह प्रशासन मौन बसेको छ । जसका कारण अवैध असुलीमा लागेको सशसत्र प्रहरीलाई प्रोत्साहन मिलेको छ । गृह प्रशासन नै तस्करहरुको चंगुलमा फसेको नागरिकको आंशका छ ।
उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले सीमावर्ती क्षेत्रबाट हुने चोरी तस्करी नियन्त्रण गर्न कुनै कसर बाँकी नराख्न मुख्यालय पुगेर दिएको निर्देशन एसपी शाहीले धोती लगाई दिएका छन् ।
तस्करीमा संलग्न हुने जो कोहीलाई पनि कारबाही गर्न दिएको गृहमन्त्रीको निर्देशनलाई न त मुख्यालयका उच्च नेतृत्वले ध्यान दिएको छ, न त तल्ला युनिट प्रमुखहरुले मन्त्रीको निर्देशन सुनेका छन् ।
सशस्त्र प्रहरी महानिरीक्षक राजु अर्यालले अघि सारेको नीति बाँकेमा घुमुवा परिचालन गरेर रकम उठाउने, रकम लिएर तस्करी गर्न लाइन दिने काम एसपी शाहीले गरेका छन् ।
अनलाइन खोजखवरलाई प्राप्त भिडियोहरुमा साइकल, मोटरसाइकल र गाडीमा समेत अवैध सामानहरु स्कटिङ गरेर सीमा पार गराइएको देखिन्छ । एसपी शाहीले तस्करी गराउनकै लागि असई सोमराज शर्मालाई घुमुवा खटाएका छन् । सशस्त्र प्रहरीमा गोप्य सूचना संकलनका नाममा घुमुवा राख्न नपाइने नियम तोडेर एसपी शाहीले आफू निकटका तस्करहरुसँग रकम उठाउन सक्ने व्यक्तिलाई घुमुवाको रुपमा परिचालन गरेका छन् ।
नीति विपरित काम गर्ने सशस्त्रलाई कारवाहीको दायरामा ल्याउनु पर्ने हो । तर शर्मालाई कारवाहीको साटो एसपी शाहीले जोगाउँदै आएका छन् । जसका कारण उनको मनोबल झन बढेको सशस्त्र प्रहरीकै अधिकारीहरु बताउँछन् ।
Discussion about this post